NATO, Avrupa Birliği (AB) ve Ukrayna, Ukrayna ordusunun Rusya’ya karşı savaşta yüksek oranda silah ve mühimmat kullanması nedeniyle başta mühimmat olmak üzere üretimi artırmanın yollarını düşünüyor.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell ve Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba, Brüksel’deki NATO karargahında bir araya geldi.
Görüşmenin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında Stoltenberg, AB ve NATO’nun Rusya’ya karşı mücadele eden Ukrayna’nın yanında yer aldığını vurguladı.
Savaşın başladığı yıldan bu yana “Rusya daha çok savaş istiyor, barış değil” diyen Stoltenberg, Kremlin’in Kuzey Kore ve İran gibi ülkelerden silah satın aldığını belirterek, “Çin’in sağlayabileceğinden giderek daha fazla endişe duyuyoruz. Rusya’ya bir silah üssü.” dedi.
Stoltenberg, Rusya’nın zaferinin dünyayı daha tehlikeli bir yere çevireceğini ve Ukrayna’ya kazanması için ne gerekiyorsa verilmesi gerektiğini belirtti.
Silah üretiminin artırılması konusunda Borrell ve Kuleba ile görüştüklerini belirten Stoltenberg, “Ukrayna’nın talebi üzerine NATO’nun Ukrayna’nın etkin ve şeffaf bir ikmal sistemi geliştirmesine yardımcı olacağı konusunda anlaştık. Bugün NATO’nun tedarik uzmanlarıyla da görüştük. AB ve Ukrayna ile Türkiye’nin silah ihtiyacının karşılanması konusunda da mutabık kaldık.” ifadesini kullandı.
Silah üretimini artırmak ve hızlandırmak için savunma sanayii şirketleriyle çalıştıklarını belirten Stoltenberg, NATO’nun üretim konusu ve Ukrayna’ya askeri destek konusunda AB ile birlikte çalışmaya devam edeceğini söyledi.
Stoklar azalıyor, üretim gerekli
Bazı NATO ve AB ülkelerinin Ukrayna’ya silah ve mühimmat sağladığını belirten Stoltenberg, “(Ukrayna’daki savaşta) mühimmat kullanımı üretimden çok daha fazla. Bu durum sürdürülebilir değil. Daha fazla üretmek zorundayız.” söz konusu.
Stoltenberg, savunma sanayi firmaları ile sözleşme yapıldığını ancak büyük yatırımların zaman aldığını söyledi.
Rusya’nın nükleer silahların kontrolüne ilişkin Yeni START anlaşmasına katılımının askıya alınması sorusu üzerine Stoltenberg, Rusya’nın kararının ve önceki benzer anlaşmalardan çekilmesinin “dünyayı daha tehlikeli hale getirdiğini” söyledi.
Ukrayna tedarik zincirinde uyum arıyor
Ukrayna Dışişleri Bakanı Kuleba da mühimmat üretme ve teslim etme kapasitesi olduğunu belirterek, mühimmatı üreten, sözleşmesini yapan ve kullanan tarafların ortasındaki üçgenin sorunsuz işlemesi gerektiğine dikkat çekti.
“Açık konuşalım. Savaşın bu kadar uzun süreceğini kimse beklemiyordu.” Kuleba, geçen yaz yaşanan prestijle birlikte cephane üretimini artırma ihtiyacının ortaya çıktığını söyledi.
Kuleba, o dönemden bu yana birçok üretim hattında Ukrayna için mühimmat üretiminin artırıldığını ancak bunun yeterli olmadığını, aksi takdirde savaşın çoktan bitmiş olacağını ve Ukrayna’nın zaferi kazanmış olacağını vurguladı.
Üretmeye ve almaya hazır olan taraflar arasındaki temasın önemine dikkat çeken Kuleba, “Savunma sanayii temsilcileriyle görüşüyorum. Bu boşluk daha da belirgin hale geldi. yeterli siyasi irade göstermiyor.” Konuyla ilgili bir anlayış eksikliği var. Bu nedenle savunma sanayi ile temas halindeyiz. Tüm tarafları bir araya getirecek bir koordinasyon mekanizması kuruyoruz.” dedi.
Borrell’den üye ülkelere çağrı
Borrell, “Dün gece AB savunma bakanlarından Ukrayna’ya bugün alacakları mühimmatı vermelerini isteyen bir mektup gönderdim.” söz konusu.
Ukrayna’ya gerekli silahların temini için “aylar değil, sadece birkaç hafta” kaldığını vurgulayan Borrell, “Yapmamız gereken ilk şey elimizde olanı vermek. İkincisi satın almak. Üçüncüsü silahları artırmak. üretim kapasitesi.” dedi.
Borrell, “Zaman parametreleri göz önüne alındığında, Avrupa’daki savaş malzemesi üretimi hala cephelerdeki olağanüstü duruma uygun değil. Dolayısıyla bu bir ivme sorunu. Bu, üye devletlerin siyasi iradesine bağlı olarak hızlı bir şekilde yapılabilir.” değerlendirmesini yaptı.
