Türkiye-Azerbaycan-Türkmenistan Devlet Başkanları Zirvesine İlişkin Ortak Bildiri

Türkiye, Türkmenistan ve Azerbaycan Devlet Liderleri Birinci Zirvesi’ne ilişkin ortak bildiride, enerji ve doğal gaz arzı alanında iş birliğinin geliştirilmesinin özel önemi vurgulanarak, “Taraflar, olası yatırımlar, ortak faaliyetler dahil olmak üzere ortak faaliyetler” vurgulandı. istikrarlı ve güvenilir arzın geliştirilmesi ve enerji kaynaklarının geçişi ile destek projeleri ifadelerine yer verildi.

14 Aralık’ta Türkmenistan’da düzenlenen Türkiye, Türkmenistan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanları Birinci Zirvesi’nin 25 unsurunun ortak bildirisi yayınlandı. Bildirgede Türkiye, Türkmenistan ve Azerbaycan’ın ortak tarih açısından yakınlık temelinde kapsamlı bağları geliştirme ve derinleştirme arzusuna dayalı olarak hak eşitliği, karşılıklı saygı ve yarar ilkelerine dayalı devletlerarası ilişkiler geliştirme taahhütlerine yer verildi. , dil, kültür ve medeniyet.

Birleşmiş Milletler Şartı unsurları ve uluslararası hukukun rehberliğinde “Türkiye-Türkmenistan-Azerbaycan” üçlü işbirliği formatının değeri ve verimli niteliği vurgulanarak, Üç Tepe Devlet Liderleri için aktif hazırlıkların memnuniyetle karşılandığı kaydedildi, ve aşağıdaki konular dahil edildi:

“1 – Taraflar, taraf devletlerin bağımsızlığına, egemenliğine, toprak bütünlüğüne ve uluslararası kabul görmüş amaçlarının dokunulmazlığına karşılıklı saygı ve sarsılmaz desteklerini teyit etmişlerdir; Türkiye Cumhuriyeti, Türkmenistan ve Azerbaycan Cumhuriyeti’nin karşılıklı bağlarında, Devletlerin egemen eşitliği, karşılıklı saygı, işbirliği ve birbirlerinin iç işlerine karışmama unsurları ile uluslararası hukukun uygulanabilir diğer normlarının yönlendirileceğini de vurgulamışlardır.

2- Taraflar, küresel ve bölgesel ölçekte barış, güvenlik ve istikrarın sağlanması, inanç ve karşılıklı anlayış ortamının yaratılması yönündeki karşılıklı çabalarının değerini bir kez daha vurguladılar.

3- Türkiye Cumhuriyeti ve Türkmenistan, Birleşmiş Milletler üyesi olarak Azerbaycan Cumhuriyeti’ni işgal altındaki toprakların kurtarılması ve ülkenin toprak bütünlüğünün yeniden sağlanmasından dolayı kutladılar.

4- Taraflar, özellikle Birleşmiş Milletler, Türk Devletleri Teşkilatı, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı, İslam İşbirliği Teşkilatı, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı, Asya’da İşbirliği ve Güven Arttırıcı Önlemler Konferansı (AIGK) , “Asya’nın Kalbi – İstanbul Süreci” uluslararası kuruluşlar ve platformlar ile diğer uluslararası ve bölgesel kuruluşlar çerçevesinde işbirliklerini daha da geliştireceklerini vurguladılar.

5- Taraflar, Türkmenistan’ın Türk Devletleri Teşkilatı’na gözlemci devlet olarak katılmasını takdirle karşılamışlardır.

6- Taraflar, Birleşmiş Milletler üyesi olarak, Kıbrıs sorununa, Ada’daki iki toplumun egemen eşitliğine ve eşit uluslararası statüsüne dayalı gerçekçi ve sürdürülebilir bir çözüme ulaşılması gereğini vurguladılar.

7- Taraflar, Semerkant’ta düzenlenen Türk Devletleri Teşkilatının 9. Tepesi’nin kararlarını ve sonuçlarını memnuniyetle karşıladılar.

8 – Taraflar, Birleşmiş Milletler ve diğer uluslararası ve bölgesel örgütlerde seçilmiş görevlere adaylıklarında mümkün olduğu her durumda birbirlerini desteklemeye hazır olduklarını vurgulamışlardır.

9- Taraflar, bölgesel ve uluslararası barışı ve güvenliği sağlama ve mevcut zorluklarla ve tehditlerle başa çıkma gereğini göz önünde bulundurarak, dünya çapında ırkçılık, yabancı düşmanlığı, İslamofobi ve nefret söyleminin yükselişinden endişe duymaktadır; Terörizm, bölücülük ve her türlü tezahürüyle aşırıcılık, sınır ötesi organize suç, uyuşturucu ve silah kaçakçılığı, insan kaçakçılığı ve yasa dışı göçle mücadelede işbirliğini güçlendirmenin önemine dikkat çektiler, çalışılması gerektiğini vurguladılar. onlara karşı ortak bir çaba için bir araya geldiler ve ortak çıkarlar üzerinde birbirlerini desteklemeye devam ettiler. Yapacaklarının altını çizdiler.

10- Taraflar, ticari ve ekonomik çıkar konularını dikkate alarak, bu alandaki işbirliğinin değeri ve hak eşitliği unsurları temelinde, orta ülkelerin ekonomik katılımının güçlendirilmesi ve geliştirilmesi önceliğini yeniden teyit ettiler, karşılıklı yarar ve birbirlerinin çıkarlarını korumak.

11 – Taraflar, üçlü ekonomik işbirliğinin daha da geliştirilmesi için uygun koşulların yaratılması gereği konusunda ortak görüş bildirdiler. Bu bağlamda taraflar, Ticaret ve Ekonomik İşbirliğine İlişkin Hükümetlerarası Anlaşma ile Gümrük Alanında Ortak Danışma Kurulu Kurulmasına İlişkin Mutabakat Zaptı’nın imzalanmasını memnuniyetle karşıladılar.

12- Taraflar, üçlü ekonomik işbirliğine ilişkin yasal çerçevenin daha da geliştirilmesi gerektiğini de belirtmişlerdir.

13- Taraflar, karşılıklı yatırımlardaki artışın ekonomik işbirliğinin geliştirilmesinde en önemli unsurlardan biri olduğunu vurgulayarak, yatırımların korunması ve teşviki alanında işbirliğinin yasal çerçevesinin güçlendirilmesi için gerekli çalışmaları yapacaklardır. Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunmasına İlişkin Anlaşma.

14- Taraflar, enerji alanında işbirliğini geliştirmenin değerine değinmişler ve doğal gaz arzının özel değerini vurgulamışlardır. Bu amaçla taraflar, olası yatırımlar, istikrarlı ve sağlam kaynakların geliştirilmesi ve enerji kaynaklarının geçişi dahil olmak üzere ortak faaliyet ve projeleri desteklemektedir.

15 – Taraflar, kuvvet alanında işbirliğine somut destek sağlayacak olan, kuvvet alanında işbirliğinin daha da geliştirilmesine ilişkin Mutabakat Zaptı’nın imzalanmasını memnuniyetle not ettiler.

16 – Taraflar, üç ülkenin ulaştırma, lojistik ve transit alanındaki büyük potansiyelini dikkate alarak, ulaştırma alanında işbirliğinin geliştirilmesine özel önem vermektedirler.

17 – Taraflar, ticari ve ekonomik bağların artırılmasına ve bölgelerinin refahına hizmet eden tüm ulaşım ve bağlantı altyapılarının geliştirilmesine yönelik faaliyet ve projelere desteklerini ifade ettiler.

18- Taraflar, ulaştırma alanındaki iş birliğini genişletmek ve üç ülkenin transit potansiyelini kullanmak amacıyla Türkmenistan, Azerbaycan ve Türkiye’den geçen ulaşım güzergahı boyunca çok modlu taşımacılığın önemini vurgulayarak uluslararası önemini pekiştirdiler. bu koridor

19 – Taraflar, Büyük İpek Yolu’nun Türkiye, Türkmenistan ve Azerbaycan’dan geçen tarihi güzergâhı boyunca yeniden canlandırılması amacıyla Lapis-Lazuli Transit, Ticaret ve Ulaşım Yolu ile Hazar Geçişi Doğu-Batı Orta Koridoru’nun önemini vurguladılar.

20 – Taraflar, ulaştırma alanında işbirliğinin daha da geliştirilmesine ilişkin bir Mutabakat Zaptı’nın imzalanmasını memnuniyetle karşıladılar.

21- Taraflarca, Türk, Türkmen ve Azeri halklarının ortak tarih, dil, kültür ve medeniyet mirasına dayalı olarak kültür alanında işbirliğinin geliştirilmesine ve Bilim Alanlarında İşbirliği Çerçeve Programının imzalanmasına değer verilmiş, 2023-2025 dönemi için Eğitim ve Kültür ve üç ülkenin eğitim kurumları. Kentin ortasında iş birliğinin güçlenmesinden duydukları memnuniyeti dile getirdiler.

22 – Taraflar, tarım, çevre koruma ve ormancılık alanlarında işbirliğini geliştirmenin önemini vurgulamışlardır.

23 – Taraflar, iki ülke gençleri ve sporcuları arasındaki dostluk, kardeşlik ve akrabalık bağlarını güçlendirmek amacıyla işbirliklerini ilerletmekten duydukları memnuniyeti dile getirdiler.

24 – Türkiye Cumhuriyeti ve Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanları, misafirperverliği ve sıcak karşılaması için Türkmenistan Cumhurbaşkanı’na şükranlarını ifade ettiler.

25 – Taraflar, üçlü toplantıların düzenli aralıklarla yapılmasının önemini vurguladılar ve bir sonraki toplantının Azerbaycan’da yapılmasına karar verdiler.